Sven Onghena en Tim Mannaerts , duizendpoten van het RYCB-Race & Rescue team

Hoewel ze het niet zo formuleren, zijn Sven Onghena en Tim Mannaers spilfiguren in het RYCB-Race & Rescue-team. Ze hebben het team zien evolueren, al dan niet in de tred van de technische en algemene watersportevolutie. Een gesprek over motieven, uitdagingen en koppeling met de professionele scheepvaart.

Hoe lang ben je al betrokken bij het R&RT?

Sven: Mijn grootmoeder en mijn vader waren al lid sinds 1969.  Ik ken de club al heel mijn leven. In 1983 heb ik zeilschool op het Galgenweel gevolgd en nadien heb ik daar zelf ook zeilles gegeven (ten tijde van Tante Francine).

We zijn lid geworden naar aanleiding van een chaotische binnenkomst bij een Antwerp Race waar mijn broer en ik toeschouwers waren.  We vonden dat daar iets aan gedaan moest worden. We zijn toen naar Patrick Van Den Bulck gestapt en die nodigde ons uit om op woensdagavond naar de club (toen nog de miniclubavond) te komen.  Het toenmalige R&RT kwam daar toen wekelijks naartoe.

We hebben ons toen voorgesteld en we vroegen of we mee in het R&RT mochten stappen.  Het antwoord was volmondig ja.  Daarop kochten mijn broer en ik een AB RIB (4,5m, 60pk) en een trailer.  Van toen af aan zijn we begonnen. Dat was april 1997.

Tim: Rond 2007 ben ik voor de eerste maal mee geweest met het R&R team. Pas later ben ik RYCB lid geworden.

Wie heeft je aan boord gehaald, hoe en waarom?

Sven: Patrick Van Den Bulck is in 1997 onze peter geworden. En zo zijn we in het R&RT beland.

Tim: Patrick Huys, een collega in de bouw, had een RIB: de Crazy Cat. Hij zocht bemanning om mee de Schelderegatta -of was het de Antwerp Race?- te begeleiden. De vonk sloeg meteen over.

Wat doe je precies bij het R&R-team?

Sven: Door de jaren ervaring ben ik ondertussen doorgegroeid tot Chief Opleidingen. De organisatie van alle Schelde evenementen zoals bv Schelderegatta, Antwerp Race, Breskens Sailing Weekend, organiseren van de begeleiding van de Tall Ships, organiseren van de begeleiding van kano/kajakwedstrijden….. neem ik ondertussen ook op mij.

Ook probeer ik langs alle kanten mensen tot het team te betrekken. Zo zijn Patrick Huys, Stijn Huys en Tim Mannaerts door mij bij het team gekomen en zijn ze nadien ook lid van de club geworden.  Ze zijn ondertussen vaste waardes waar we steeds op kunnen terugvallen. Zo zijn er nog veel mensen gekomen en spijtig genoeg ook gegaan.

Tim: Sinds 2017-2018 neem ik vooral materiaal van R&R onder mijn vleugels.

Ik werk in ploegendienst, dat maakt het makkelijk.  Voor de Scheldewedstrijden en events in Antwerpen probeer ik steevast vakantie te nemen. Afhankelijk van mijn persoonlijke agenda probeer ik hier en daar nog een wedstrijd mee te doen.

Hoeveel tijd besteed je aan het R&R-team?

Sven: Zoveel mogelijk eigenlijk. Dit is door de jaren heen wel veranderd.  Vroeger was ik er dagelijks mee bezig, nu lukt dat niet altijd. Veel hangt af van mijn job.  Ik heb wisselende shiften.  Soms kan ik er dagelijks mee bezig zijn, soms is het minder.  Het feit dat ik ondertussen een gezin heb en kinderen met uiteenlopende hobby’s, zorgt ervoor dat ik er iets minder tijd in steek dan ik zou willen.

Tim: Veel (glimlacht). Laat ons zeggen gemiddeld 4 tot 6 uur per week, soms meer. Dit varieert wel.  In de winter is het doorgaans rustiger. Maar met het nieuwe materiaal en de voorbereidingen was ik de voorbije maanden toch minstens één keer per 14 dagen op de club.

Wat vinden jullie het leukste?

Sven: Het duidelijk en consequent begeleiden van de zeilers tijdens de wedstrijden.  Als ze na de wedstrijd naar ons toe komen om ons te bedanken voor de fantastische dag dat ze gehad hebben en dat ze zich zonder enige twijfel veilig op het water voelden door onze veilige omkadering. Daar doen wij het voor, nooit voor ons eigen ego.

Tim: Dat zijn meerdere factoren. Het contact met de deelnemers en de autoriteiten. In mijn vorige hobby bij het Rode Kruis stond ik in voor de communicatie op festivals. Dat wordt gauw een kwestie ook van coördineren.  Deze achtergrond komt soms wel van pas.

De wedstrijden begeleiden op stilstaand water hangen vooral van weer en sfeer af. De sfeer na een paar mooie manches op het Galgenweel kan erg leuk zijn. Toch is de bindings- en teamgeest binnen RRT groter bij meerdaagse events. Samen eten bijkletsen en een pint nadien creëert een betere band.  Wedstrijdbegeleiding op stromend water (Schelde en zee) ligt in lijn met mijn job als Port Authority Officer. De snelheden van zee- en binnenvaartschepen is iets wat vele pleziervaarders blijven onderschatten.

Dus, Tim, kijk je ook vanuit professionele achtergrond naar de pleziervaart?

Tim: Een extra motief zit voor mij in de aanpak van de wet- en regelgeving. Deze veranderen de laatste jaren enorm snel en ingrijpend. Het is leuk om deze kennis te kunnen doorgeven en in positieve zin toe te passen. Sommige pleziervaarders begrijpen niet waarom het juiste gebruik van marifoon of AIS niet alleen verplicht zijn maar ook nuttig.

Er doen zich nog steeds veel gevaarlijke situaties voor waar niet iedereen zich van bewust is. Gelukkig is dit eerder uitzonderlijk maar toch. We zijn uiteraard heel herkenbaar met ons R&R en RYCB-logo. Dus hebben we een voorbeeldrol en willen we met alles in orde zijn.

Wat zijn jullie topmomenten geweest?

Sven: Te veel om op te noemen.  Eigenlijk elk moment dat ik op het water zit, is voor mij een topmoment.  Dit kunnen zowel leuke als minder leuke momenten zijn.

Om er dan toch een paar om te noemen: WK Cadet in Nieuwpoort in 1998. Een parcours leggen in een recordtempo dat tot op de graad juist ligt. (Waar een wedstrijdleider stil van wordt.). Elke Antwerp Race die zonder incidenten aankomt voor de rede geeft mij een krop in de keel/kick. Een jacht dat in de problemen zit uit een noodsituatie helpen.

Tim: Zo zijn er de Drakenbotenraces (paddelen, niet zeilen). Daar ontmoet ik steeds veel collega’s van het Havenbedrijf of kennissen uit de nautische wereld. De IJsberenkajaktocht, begin januari op de Schelde, is ook zoiets. Redelijk fris maar prachtig om te doen. In een betoverende natuur en met uitzichten die weinigen zien. De jongste Antwerprace was een absoluut toppunt.

Ik zat bij de SPN aan boord en coördineerde de en communiceerde met alle betrokken partijen.

Welke belangrijke aspecten gelden er bij R&R waarmee je nieuwe medewerkers denkt aan te trekken?

Sven: Teamgeest: “samen uit, samen thuis” is altijd onze slogan geweest, en dit moet ook blijven. En ook: Ons materiaal dat tiptop in orde moet zijn.  Het is niet leuk werken met materiaal dat het niet is. Dit trekt ook geen nieuwelingen aan.

Binnen het R&RT kunnen nieuwkomers veel bijleren met onze opleidingen. De variatie: zo is ons vertegenwoordigen op allerlei evenementen zoals beurzen, bij Tall Ships, of open deur dagen heel tof.
Door de algemene teamgeest en aanpak ga je mee in de groeiende mond-op-mond reclame.

Tim: Sterk team met sterke reputatie. Topmateriaal dankzij o.a. sponsors. Warm onthaal. En, zoals Sven zegt: de mogelijkheid om veel (bij) te leren.

Hoe zie je de toekomst van het R&R-team en hoe zien jullie jullie rol?

Sven: Met het materiaal dat we nu gekregen hebben van onze sponsors nog beter voor de dag te komen en zo het team uit te breiden naar een volwaardig erkend reddingsteam. Door de opleidingen korter en professioneler af te stemmen op ons doel kan ik hierbij een steentje bij dragen. Nogmaals: “samen uit samen thuis”.

Tim: Data verzameling en verwerking gaan in de zeilsport en dus ook de wedstrijdorganisatie een grotere rol spelen. Trackers zoals bij de Fastnet en andere offshores gaan ook voor lokale wedstrijden ingezet worden. De afstand bestuurde boei’drones’ staan nog niet op punt voor zee, maar op vlak, stilstaand water gaan we ze meer en meer zien. Als de prijzen aanvaardbaar worden.

Onze RIBs zijn sinds 2018 voorzien van AIS-transmitters en Raymarine Plotter. We hebben dus een duidelijk overzicht van het parcours of de locatie van inzetbare boten op de kaart. Na de KLYC Liberty-RIB hebben we onze twee nieuwe RIBs ook uitgerust met ultrasone windmeters.
Zelfs terwijl we varen hebben we dus een reëel beeld van de windsnelheid en richting situatie, wat essentieel is bij het leggen of aanpassen van wedstrijdbanen. De gegevens van de metingen kunnen als grafiek doorgestuurd worden, zodat de wedstrijdorganisatie alle info over het hele wedstrijdveld op dezelfde manier kan consulteren. Momenteel geven we dit via de marifoon door, maar wie weet…

Als we met collega’s praten horen we toch dat de toekomst bij het RYCB-R&R team al begonnen is.

Lees HIER meer over het RYCB-Race & Rescue-team